به گزارش وفاق ملی، در روزهای پایانی شهریورماه، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل و رایزنی درباره پرونده هستهای راهی نیویورک شد. این سفر امیدهایی برای کاهش تنشها و جلوگیری از بازگشت تحریمهای شورای امنیت ایجاد کرده بود، اما آنچه در عمل رخ داد، انسداد کامل مسیر مصالحه بود.
ایران در نیویورک بیشترین انعطاف را نشان داد. از توافق با آژانس در قاهره برای همکاری مجدد گرفته تا اعلام آمادگی برای مذاکره در قالب ۵+۱ با حضور نماینده آمریکا. شروط سهگانه اروپا – همکاری با آژانس، تعیین تکلیف اورانیوم غنیشده و پذیرش مذاکره با آمریکا – همگی در حال تحقق بود. اما نتیجه برخلاف انتظار رقم خورد.
زیادهخواهی آمریکا و بنبست مذاکرات
ایالات متحده در روزهای منتهی به بازگشت تحریمها، خواستههایی مطرح کرد که حتی کشورهای اروپایی هم آنها را غیرعملی دانستند. از تحویل اورانیوم غنیشده تا محدودیت برد موشکهای ایران به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر؛ شروطی که مقامات ایرانی آن را معادل چشمپوشی از امنیت ملی دانستند.
اروپا؛ در مطیعترین دوران خود
سه کشور اروپایی نیز در این مقطع با آمریکا همراه شدند و زمینه بازگشت تحریمها در ۶ مهر را فراهم کردند. بسیاری تحلیلگران این همراهی را نشانهای از ضعیفترین موضع اروپا در برابر آمریکا طی سالهای اخیر دانستند.
عراقچی در پایان سفر گفت: «ایران پیشنهادات منطقی و اجرایی خود را بارها مطرح کرد اما با زیادهخواهی آمریکا و همراهی اروپا، به نتیجه نرسیدیم.» او تأکید کرد آنچه رخ داد، صرفاً «تلاش برای امتیازگیری غیرمعقول» از ایران بود.
تحلیلگران معتقدند عوامل متعددی در این شکست دخیل بود:
- شخصیت ترامپ و رویکرد «معامله از موضع زور»
- فشار جریانهای ضدبرجام در آمریکا
- تلاش برای نابودی میراث اوباما
- اولویت دادن به منافع رژیم اسرائیل
سفر نیویورک نشان داد که حتی با انعطاف حداکثری ایران، آمریکا در چارچوب منطق قدرتمحور ترامپ، به دنبال مصالحه نبود. همانطور که رهبر انقلاب پیشتر گفته بودند، «مذاکره با آمریکا بنبست محض است»؛ واقعیتی که بار دیگر در نیویورک اثبات شد.