خبرگزاری رویترز دربارهٔ آماده‌باش سفارت آمریکا در عراق برای تخلیه احتمالی کارکنان به دلیل «افزایش خطرات امنیتی» خبر داد.
به گزارش رویترز (۱۱ ژوئن ۲۰۲۵)، سفارت آمریکا در بغداد در حال آماده‌سازی برای تخلیه احتمالی کارکنان غیرضروری خود است. این تصمیم به دنبال ارزیابی جدید از «تهدیدات امنیتی فزاینده» علیه منافع آمریکا در عراق گرفته شده است. هنوز دستور قطعی صادر نشده، اما این اقدام نشان‌دهنده تنش‌های جاری در منطقه است.
۱. زمینه امنیتی
- عراق در ماه‌های اخیر شاهد افزایش حملات گروه‌های مقاومت وابسته به «محور مقاومت» (با حمایت ایران) علیه پایگاه‌های نظامی آمریکا بوده است. این حملات معمولاً در پاسخ به تحولات منطقه‌ای (مانند جنگ غزه یا تحرکات اسرائیل در لبنان) تشدید می‌شود.
- احتمال دارد تهدیدات اخیر شامل طرح‌ریزی برای حملات گسترده‌تر به سفارت یا کارکنان آمریکایی باشد. مشابه چنین سناریویی در سال ۲۰۱۹ (حمله به سفارت آمریکا در بغداد پس از ترور سلیمانی) نیز رخ داد.
. ۲ ابعاد سیاسی- این تصمیم ممکن است واکنشی به تحولات داخلی عراق باشد، از جمله افزایش فشار گروه‌های سیاسی نزدیک به ایران برای اخراج کامل نیروهای آمریکایی، همچنین، ممکن است با تنش‌های جدید بین واشنگتن و تهران (مانند مذاکرات هسته‌ای متوقف شده یا درگیری‌های غیرمستقیم در سوریه/یمن) مرتبط باشد.
۳. تأثیرات منطقه‌ای- تخلیه سفارت می‌تواند به تشدید بی‌ثباتی در عراق منجر شود و موضع دولت عراق را تحت فشار قرار دهد. بغداد همواره بین حفظ روابط با آمریکا و مدیریت رابطه با ایران در تناقض بوده است.
- اگر این اقدام با عملیات نظامی آمریکا علیه گروه‌های مقاومت همراه شود، احتمال تشدید درگیری‌ها وجود دارد (مانند حملات پهپادی آمریکا به مواضع این گروه‌ها در سال‌های گذشته).
۴. سیگنال‌های بین‌المللی- این خبر ممکن است نشان‌دهنده ارزیابی جدید اطلاعاتی آمریکا از تهدیدات علیه منافعش در منطقه باشد، مشابه هشدارهای پیش از حمله ۱۱ سپتامبر یا حمله به سفارت بنغازی، همچنین، ممکن است بخشی از استراتژی فشار حداکثری آمریکا برای تغییر معادلات منطقه‌ای (به ویژه در قبال ایران) باشد.
اما احتمال دارد که اگر تخلیه انجام شود، احتمالاً با تحرکات نظامی یا دیپلماتیک گسترده‌تر آمریکا در منطقه همراه خواهد بود (مانند تحریم‌های جدید یا هدف قرار دادن فرماندهان محور مقاومت). - پاسخ ایران و متحدان: گروه‌های مقاومت ممکن است این اقدام را نشانه ضعف آمریکا تفسیر کرده و حملات خود را افزایش دهند.
تأثیر بر عراق: دولت عراق در موضعی دشوار قرار می‌گیرد، زیرا هرگونه تشدید درگیری‌ها امنیت داخلی را تهدید می‌کند.
بازیگران کلیدی و انگیزه‌های آن‌ها در این تخلیه آمریکا است با هدف کوتاه‌مدت، کاهش تلفات انسانی و جلوگیری از بحرانی مشابه «حمله بنغازی» (۲۰۱۲) یا محاصره سفارت بغداد )۲۰۱۹) یا هدف بلندمدت، احتمالاً ارسال پیامی به ایران و متحدانش مبنی بر آمادگی برای واکنش سخت‌تر در صورت تشدید حملات. این اقدام ممکن است مقدمه‌ای برای عملیات نظامی محدود (مانند هدف قرار دادن فرماندهان حزب‌الله عراق یا سایت‌های موشکی) باشد؛ و نقش کنگره در فشار جمهوری‌خواهان برای نشان دادن واکنش قوی به «تهدیدات ایران» ممکن است دولت بایدن را به اقدامات پیش‌دستانه ترغیب کند.
از سوی دیگر، ایران و محور مقاومت با استراتژی فعلی در افزایش فشار بر آمریکا برای خروج کامل از عراق و استفاده از این موضوع برای اهرم‌گیری در مذاکرات غیرمستقیم (مانند پرونده هسته‌ای یا آزادسازی دارایی‌های مسدود شده)؛ و گروه‌های زیرمجموعه در احتمالاً برخی از این گروه‌ها (مانند کتائب حزب‌الله عراق) می‌خواهند خود را به عنوان «سربازان خط مقدم» مقابل آمریکا معرفی کنند تا جایگاه سیاسی‌شان در عراق تقویت شود.
همچنین دولت عراق در معمای امنیتی از یک سو نیاز به حضور آمریکا برای آموزش نیروهایش و مقابله با داعش دارد، و از سوی دیگر تحت فشار ایران و گروه‌های شیعه برای اخراج آمریکایی‌هاست، دولت عراق ممکن است با تشکیل کمیته‌های مشترک امنیتی با آمریکا و ایران سعی در کاهش تنش‌ها داشته باشد، اما موفقیت این طرح‌ها نامشخص است؛ پیامدهای احتمالی آن این است که آمریکا و ایران از کانال‌های دیپلماتیک عراقی یا عمانی برای کاهش درگیری استفاده کنند. دولت عراق با فشار بر گروه‌های مقاومت، حملات به پایگاه‌های آمریکایی را موقتاً متوقف کند؛ و در نتیجه سفارت آمریکا تخلیه نشود، اما سطح هشدار امنیتی بالا باقی بماند در بدترین حالت، تخلیه سفارت انجام شود و آمریکا به حملات پهپادی به مواضع گروه‌های مقاومت در عراق یا سوریه ادامه دهد. - ایران با افزایش حمایت از این گروه‌ها، حملات موشکی به پایگاه‌های آمریکا در سوریه یا حتی اردن را تشدید کند. افزایش احتمال درگیری مستقیم آمریکا و ایران (حتی محدود)، شبیه به بحران ژانویه ۲۰۲۴ پس از حمله به پایگاه «تاج» در اردن.
- آمریکا از این موضوع برای متقاعد کردن متحدان عرب خود (مانند عربستان) استفاده کند که «ایران عامل بی‌ثباتی منطقه است».
- ایران نیز ممکن است این اقدام را نشانه «فرار آمریکا از منطقه» تفسیر کرده و آن را در تبلیغات خود به کار گیرد.
- ۳. تأثیر بر معادلات منطقه‌ای
- روابط عراق-آمریکا: اگر سفارت تخلیه شود، عملاً حضور سیاسی آمریکا در عراق به حداقل می‌رسد و نفوذ ایران افزایش می‌یابد.
- جنگ غزه: این تحولات ممکن است بر مذاکرات آتش‌بس غزه نیز تأثیر بگذارد، زیرا ایران و آمریکا هر دو از این بحران برای افزایش اهرم‌های خود استفاده می‌کنند.
- بازار نفت: هرگونه تشدید درگیری ممکن است قیمت نفت را به بالای ۹۰ دلار برساند، به ویژه اگر تهدیداتی علیه تأسیسات نفتی عراق یا عربستان صورت گیرد.
- شاخص تنش ایران-آمریکا: این آماده‌باش نشان می‌دهد که دو طرف هنوز در آستانه درگیری گسترده‌تر هستند، حتی اگر به دنبال جنگ تمام‌عیار نباشند.
- آزمونی برای دولت عراق: اگر بغداد نتواند امنیت سفارت آمریکا را تضمین کند، مشروعیت آن به عنوان «دولت مستقل» زیر سؤال می‌رود.
- تأثیر بر مذاکرات هسته‌ای: این تحرکات ممکن است نشان دهد که آمریکا به جای دیپلماسی، به سیاست «فشار حداکثری» روی آورده است.
- در هفته‌های آینده، احتمالاً شاهد افزایش حملات گروه‌های مقاومت به پایگاه‌های آمریکا و واکنش‌های نظامی هدفمند واشنگتن خواهیم بود. همچنین، عراق ممکن است میزبان مذاکرات پشت پرده بین آمریکا و ایران برای کاهش تنش‌ها شود.
