تدوین شناسنامه زیست‌محیطی پنج جزیره خلیج فارس با هدف توسعه گردشگری پایدار
به گزارش وفاق ملی، معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست از تکمیل مطالعات زیست‌محیطی پنج جزیره در خلیج فارس خبر داد و گفت: این اقدام با هدف مدیریت گردشگری، حفاظت از زیستگاه‌های حساس و تعیین کاربری متناسب با ضوابط زیست‌محیطی انجام شده است.
احمدرضا لاهیجان‌زاده درباره تدوین شناسنامه زیست‌محیطی جزایر جنوبی کشور اظهار کرد: «ما این پروژه را آغاز کردیم تا اطلاعات به‌روز، دقیق، علمی و تخصصی از وضعیت زیست‌محیطی جزایر به‌دست آید و بر اساس آن برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای مدیریت این مناطق انجام شود.»
وی با اشاره به ورود برخی دستگاه‌ها و سرمایه‌گذاران به حوزه گردشگری جزایر و آغاز پروژه‌های مرتبط، افزود: «تهیه شناسنامه‌های زیست‌محیطی از آن جهت ضرورت داشت که بتوانیم حساسیت‌ها و ظرفیت‌های هر بخش از جزایر را شناسایی کنیم و اطمینان حاصل شود که طرح‌های گردشگری مطابق با ضوابط و استانداردهای محیط‌زیستی پیش می‌روند.»
شناسایی زیستگاه‌های حساس با استناد به قوانین بین‌المللی
لاهیجان‌زاده ادامه داد: «مطالعات زیست‌محیطی در پنج جزیره هرمز، هنگام، ابوموسی، هندورابی و لارک انجام شده و اطلاعات ارزشمندی از جمله شناسایی زیستگاه‌های حساس به‌دست آمده است. برای مثال مشخص شد در بسیاری از سواحل این جزایر تا عمق ۶ متری، آب‌سنگ‌های مرجانی وجود دارد که طبق قوانین ملی و کنوانسیون‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، این مناطق جزء زیستگاه‌های حساس یا حتی تالاب‌های مهم محسوب می‌شوند.»
به گفته وی، اطلاعات حاصل از این مطالعات تاکنون توسط مشاوران طرح ارائه شده و سازمان حفاظت محیط‌زیست در نظر دارد این تجربه را به سایر جزایر کشور نیز تعمیم دهد. «تصمیم داریم هر سال چند جزیره دیگر را شناسنامه‌دار کنیم تا مدیریت بهتری بر این مناطق اعمال شود.»
پایش چهارفصل و بهره‌گیری از دانش بومی
معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌ها با تاکید بر استفاده از روش‌های علمی و پایش چهارفصل برای تدوین این شناسنامه‌ها گفت: «مدت مطالعه، چهار فصل سال را پوشش داده است تا حضور پرندگان مهاجر، فصل تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها و دیگر گونه‌های حساس به‌طور کامل رصد شود. همچنین در این فرایند از توان علمی دانشگاه‌ها و دانش بومی جوامع محلی استفاده شده تا ارزیابی دقیقی از وضعیت محیط‌زیستی جزایر به‌دست آید.»
برداشت غیرقانونی خاک و تخریب محیط‌زیست هرمز
لاهیجان‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برخی آسیب‌های زیست‌محیطی در جزیره هرمز اظهار کرد: «پایش‌های ما نشان داد که برداشت غیرقانونی خاک در هرمز باعث آسیب‌های جدی به محیط‌زیست جزیره شده است. پس از اطلاع از این موضوع، شخصاً با دادستان صحبت کردم و دستوری برای توقف این روند صادر شد.»
وی تصریح کرد: «متأسفانه در جزیره هرمز برخی فعالیت‌ها بدون برنامه‌ریزی و رعایت اصول زیست‌محیطی انجام می‌شود؛ اقداماتی که صرفاً برای درآمدهای آنی انجام شده و خسارت‌های بلندمدت محیط‌زیستی برجای می‌گذارد.»
ساماندهی گردشگری برای جلوگیری از فشار بر منابع جزایر
معاون محیط‌زیست دریایی همچنین به برخی مشکلات خدماتی و بهداشتی در جزایر اشاره کرد و گفت: «برای مثال در هرمز، رستوران‌ها ظهر تعطیل می‌شدند چون غذا تمام می‌کردند و ظرفیت گردشگری با امکانات موجود همخوانی نداشت. کشتی‌های مسافری نیز صبح به جزیره می‌آمدند و شب باید برمی‌گشتند، در حالی که زیرساخت‌های لازم برای چنین حجم گردشگر فراهم نبود.»
وی تاکید کرد: «هدف ما جلوگیری از ورود گردشگران نیست بلکه تلاش می‌کنیم با ایجاد چارچوب‌های حقوقی و قانونی، ساخت‌وساز و گردشگری در این مناطق ساماندهی شود تا توسعه گردشگری به‌صورت پایدار و مسئولانه انجام گیرد و از آسیب‌های زیست‌محیطی جلوگیری شود.»
