به گزارش وفاق ملی، از نخستین روزهای آغاز به کار، مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم، تأکید داشت که صدای همه ایرانیان در دولت شنیده خواهد شد؛ چه آنان که در داخل کشور زندگی می‌کنند و چه آن دسته از هم‌وطنانی که به دلایل مختلف در خارج از کشور اقامت دارند.
نخبگان و سرمایه‌گذاران؛ سرمایه‌های فراموش‌شده
ایرانیان مقیم خارج، به‌ویژه نخبگان علمی و اقتصادی، در سال‌های گذشته کمتر مورد توجه دولت‌ها قرار گرفتند. در حالی که بسیاری از آنان بارها اعلام کرده‌اند آماده‌اند به کشور بازگردند یا در پروژه‌های توسعه‌ای سرمایه‌گذاری کنند، موانعی مانند مشکل رفت‌وآمد، انتقال سرمایه و محدودیت‌های قانونی، مانع بهره‌برداری از ظرفیت آنان شده بود.
جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بار دیگر نشان داد که ایرانیان خارج از کشور، فارغ از محل اقامتشان، در لحظات حساس قلبشان برای وطن می‌تپد. با این حال، تا پیش از دولت چهاردهم، کمتر اقدامی عملی برای حمایت از این گروه انجام شده بود.
پزشکیان در نیویورک؛ پیام آغوش گشوده
سال گذشته، در نخستین سفر خود به نیویورک برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، پزشکیان با ایرانیان مقیم آمریکا دیدار کرد. او در این نشست تأکید داشت:
«نخبگان، دانشمندان، تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران ایرانی در هر نقطه‌ای از جهان برای ما ارزشمند هستند و دولت چهاردهم با کمک شما مسیرهای تازه‌ای برای حل مشکلات کشور باز خواهد کرد.»
او وعده داد که تسهیل رفت‌وآمد ایرانیان مقیم خارج یکی از اولویت‌های دولت خواهد بود.
لایحه حمایت از ایرانیان خارج از کشور
چندی پس از بازگشت رئیس‌جمهور از نیویورک، دولت لایحه‌ای را برای حمایت از ایرانیان خارج از کشور تدوین و به مجلس ارسال کرد. این لایحه در اسفندماه گذشته کلیاتش در مجلس تصویب شد و جزئیات آن نیز به تأیید نمایندگان رسید.
به گفته وحید جلال‌زاده، معاون پارلمانی و کنسولی وزارت خارجه، در این لایحه ۱۶ محور کلیدی پیش‌بینی شده است؛ از جمله:
- ایجاد سامانه «پرسمان» برای رفع مشکلات رفت‌وآمد ایرانیان،
- اصلاح قوانین مرتبط با تابعیت مضاعف،
- فراهم‌سازی دسترسی ایرانیان خارج به سامانه‌های داخلی،
- و الزام دستگاه‌های اجرایی به ارائه خدمات به این قشر.
بازگشت هنرمندان؛ مطالبه‌ای تازه
یکی دیگر از موضوعات مهم، بازگشت هنرمندان ایرانی مقیم خارج است. برخی از آنان اخیراً به صراحت تمایل خود را برای بازگشت اعلام کرده‌اند. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا برای تسهیل بازگشت این گروه، برنامه‌ای جدی تدوین کند.
عارف تأکید کرد: «راهبرد دولت چهاردهم بازگرداندن ایرانیان خارج از کشور است و باید مشکلات کسانی که خواستار بازگشت هستند، حل شود.»
حمایت قوه قضاییه
این رویکرد دولت با همراهی دیگر قوا نیز مواجه شده است. محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه، اخیراً اعلام کرد:
«هیچ ایرانی منع ورود به کشور ندارد. هر کسی می‌تواند به وطن بازگردد مگر آنکه مرتکب جرمی شده باشد که غیرقابل گذشت باشد یا شاکی خصوصی داشته باشد.»
به نظر می‌رسد دولت چهاردهم با طرح لایحه حمایت از ایرانیان مقیم خارج، رویکردی تازه را برای بازگرداندن نخبگان، سرمایه‌گذاران و حتی هنرمندان آغاز کرده است. همراهی قوای سه‌گانه نشان می‌دهد که نظام به‌طور کلی به دنبال بهره‌برداری از این سرمایه‌های انسانی و اقتصادی است.
اکنون و در آستانه سفر دوباره رئیس‌جمهور به نیویورک و دیدار با ایرانیان مقیم آمریکا، این پرسش مطرح است که آیا دولت چهاردهم موفق شده صدای ایرانیان خارج را به سیاست‌های داخلی گره بزند؟
با توجه به تصویب کلیات لایحه حمایت در مجلس و اقدامات عملی دولت، می‌توان گفت پزشکیان این بار با «سوغاتی ملموس» برای ایرانیان مقیم خارج به نیویورک خواهد رفت.
