مرتضی افقه تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با وفاق ملی، با اشاره به ریزش قیمت ارز در بازار گفت: این ریزش خیلی تعجب‌آمیز نیست. به دلیل اینکه این ریزش نقطه مقابل شوک افزایشی شدیدی بود که بعد از تحولات منطقه و روی کار آمدن ترامپ به بازار وارد شد و یک‌باره از ۶۰،۷۰ هزار تومان تا ۱۰۵ هزار تومان هم رسید؛ بنابراین، بعد از نگرانی‌های آمدن ترامپ و تهدیدات به حمله، شاهد افزایش چشمگیر در بازار بودیم. به‌محض اینکه ایران با پیشنهاد مذاکره موافقت کرد طبیعی بود چنین کاهشی که عمدتاً افزایش ناشی از انتظارات منفی بود، ایجاد شود. به نظر من، این حجم از ریزش در بازار ارز تعجب‌آور نیست.
او ادامه داد: تا زمانی که این مذاکرات به نتیجه قطعی برسد چه مثبت و چه منفی این بی‌ثباتی ادامه پیدا می‌کند. در حال حاضر عارضه‌ای که بیشتر بازار، مردم و روح و روان مردم را آزار می‌دهد همین بی‌ثباتی است نه افزایش یا کاهش آن. تا نتیجه نهایی مذاکرات مشخص شود این روند کاهش ادامه پیدا دارد و حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان متأثر از صحبت‌های مثبت و منفی تغییر می‌کند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اقداماتی که دولت باید در این زمینه انجام بدهد، پاسخ داد: در حال حاضر، دولت هیچ کاری نمیتواند کند. تنها کاری که می‌تواند انجام بدهد از طریق وزارت امور خارجه است. البته دولت در ارتباط با وزارت خارجه همه‌کاره نیست؛ بلکه مجموعه تصمیم‌گیران سیاست‌های خارجی هستند که می‌توانند کاری کنند که مذاکرات هم به نتیجه مثبت برسد و هم تا آنجایی که ممکن است امتیازاتی که ضد مردم هست، ندهند. تنها کاری که سیاست‌گذاران در داخل می‌توانند انجام بدهند، این است که صحبت‌های مثبت یا منفی به لحاظ روانی تأثیر می‌گذارد باید از صحبت‌های اضافه در جامعه توسط تصمیم‌گیران جلوگیری شود تا لطمه‌ای به روند مذاکرات نزند. افقه اضافه کرد: در صورت توافق مذاکرات، کاهش شدید نرخ ارز را بعید می‌دانم. به دلیل اینکه، توافق مرحله اول است بعد باید مسئله FATF حل شود و از همه مهم‌تر تهدیدات اسرائیل که هنوز در همین شرایط تحریمی ادامه دارد و امریکا نفی نکرده باید فروکش شود. در غیر این صورت بازارهای ما همچنان متزلزل باقی می‌مانند. مادامی که این تهدیدها وجود دارد؛ اما اگر همه اینها رفع شود در شوک اولیه تا ۶۰،۷۰ هزار تومان ممکن است کاهش پیدا کند. ولی به نظر من، به حوالی ۸۰ هزار تومان برمی‌گردد. به دلیل اینکه از ساختارها و متغیرهای اقتصادی با عدد حدود ۸۰ هزار تومان وفق داده‌اند. او با اشاره به جذب سرمایه‌گذاران خارجی گفت: سرمایه‌گذاران مثل برجام گذشته، به‌محض اینکه برجام امضا شد مسابقه‌ای بین سرمایه‌گذاران اروپایی و کشورهای شرق آسیا مثل ژاپن و کره جنوبی شد. این بار هم اگر همه این موارد حل شود باتوجه‌به رکودی که در اروپا است و حتی خود امریکا و ظرفیت عظیمی که سرمایه‌گذاری در ایران دارد، شاهد چنین اتفاق مجدداً خواهیم بود. ایران می‌تواند به‌سرعت خودش را آماده این میزان سرمایه‌گذاری کند به شرطی که همه بسترها را فراهم شود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: قاعدتاً باید اولویت جذب سرمایه‌گذار را سرمایه داخلی بگذاریم. تا زمانی که سرمایه‌های داخلی را استفاده نمی‌کنیم و به کشورهای همسایه منتقل می‌کنیم اصلاً حرف از سرمایه‌گذاری خارجی خنده‌دار است. اما سرمایه‌گذاری خارجی را باید زمانی استقبال کنیم که خودمان فنّاوری‌های لازم را نداریم و یا نیروهای متخصص آن سرمایه‌گذاری را نداریم. در غیر این صورت ما به‌اندازه کافی هم سرمایه در داخل داریم و هم سرمایه ایرانی‌هایی که در این مدت از کشور به دلیل نابسامانی داخلی خارج شده‌اند، داریم. ابتدا اینها را جذب کنیم بعد سرمایه‌گذاران خارجی را به شرطی که فنّاوری و نیروی متخصص نداشته باشیم، جذب کنیم.
