پروندههای حقوقی علیه غولهای فناوری بر سر استفاده از دادههای دارای حق نشر (کپیرایت) برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی هر روز گستردهتر میشود. تازهترین مورد، شکایت دو نویسنده مشهور از شرکت اپل است؛ شرکتی که حالا به جمع شرکتهای متهم به نقض مالکیت فکری پیوسته است.
ماجرای شکایت از اپل
به گزارش وفاق ملی، و به نقل از انگجت، گریدی هندریکس (Grady Hendrix) و جنیفر رابرسون (Jennifer Roberson) مدعی شدهاند که اپل بدون کسب اجازه از آثار آنها و سایر کتابهای دارای حق نشر، برای آموزش هوش مصنوعی خود استفاده کرده است. به گفته آنها، اپلبات (Applebot) – خزنده اینترنتی اپل – توانسته بدون مجوز به کتابخانههای آنلاین حاوی آثار محافظتشده دسترسی پیدا کند.
این دو نویسنده میگویند اپل آثارشان را کپی کرده تا مدلهای هوش مصنوعی خود را آموزش دهد؛ خروجیهایی که در نهایت با همان آثار رقابت میکنند و بازار و ارزش اقتصادی کار نویسندگان را تضعیف میسازد.
اپل تنها نیست؛ فهرست بلند شکایتها
پرونده اپل تنها نمونه تازه از موج شکایتها علیه شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی مولد است.
- شرکت اوپنایآی (OpenAI) با شکایتهای مطرحشده از سوی نیویورک تایمز و آسوشیتدپرس روبهروست.
- شرکت آنتروپیک (Anthropic)، توسعهدهنده چتبات کلود (Claude)، اخیراً پذیرفت برای حلوفصل شکایت دستهجمعی نویسندگان مبلغی حدود ۱.۵ میلیارد دلار بپردازد. طبق توافق، حدود ۵۰۰ هزار نویسنده برای هر اثر خود ۳۰۰۰ دلار دریافت خواهند کرد.
این پروندهها نشان میدهد که بحران حقوقی هوش مصنوعی در حال تبدیلشدن به یک چالش جدی جهانی است؛ جایی که مرز میان نوآوری فناورانه و نقض حقوق مؤلف به شدت مبهم شده است.
پیامدهای احتمالی برای اپل و صنعت هوش مصنوعی
اگر این شکایتها منجر به صدور حکم علیه اپل شود، میتواند پیامدهای سنگینی برای این شرکت و کل صنعت هوش مصنوعی داشته باشد. الزام به پرداخت غرامتهای میلیاردی، تغییر در سیاستهای دسترسی به دادهها و ایجاد چارچوبهای قانونی سختگیرانهتر از جمله پیامدهایی است که تحلیلگران پیشبینی میکنند.
به نظر میرسد همانطور که صنعت موسیقی در دهه ۲۰۰۰ با موج شکایتهای کپیرایت علیه پلتفرمهای اشتراک فایل روبهرو شد، اکنون نوبت به صنعت هوش مصنوعی مولد رسیده است تا با آزمون بزرگ حقوق مالکیت فکری مواجه شود.