به گزارش وفاق ملی، بازار برنج ایران این روزها داغ‌تر از همیشه خبرساز شده است؛ بازاری که در ماه‌های اخیر با قیمت‌های نجومی، بسیاری از خانواده‌ها را شوکه کرده بود. حالا اما خبر خوشی در راه است: روند نزولی قیمت‌ها آغاز شده و با ورود محصول جدید طی دو هفته آینده، احتمالا شاهد سقوط بیشتر نرخ‌ها خواهیم بود.
محمد مختاریانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران، در تازه‌ترین اظهارات خود از فروکش‌کردن تب بازار برنج خبر داده است؛ بازاری که تنها چند هفته پیش قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی را تا مرز نفس‌گیر ۳۵۰ هزار تومان بالا برده بود؛ رقمی که نسبت به سال گذشته بیش از ۸۵ درصد رشد داشته و فشار سنگینی را بر دوش مصرف‌کنندگان گذاشت.
مختاریانی اما وعده داده است که «با ورود برنج تازه، شیب نزولی قیمت‌ها تندتر خواهد شد» و نرخ‌ها به سطح متعادل‌تری بازمی‌گردد. او حتی پیش‌بینی کرده که قیمت برنج محبوب هاشمی، حداکثر تا دو هفته دیگر به کیلویی ۲۵۰ هزار تومان برسد؛ رقمی که شاید هنوز برای بسیاری از مردم بالا باشد، اما دست‌کم نسبت به نرخ‌های سرسام‌آور فعلی، نفس‌گیر نیست.
دلایل گرانی و بازی آمارها
اما این جهش بی‌سابقه قیمت‌ها از کجا آمد؟ مختاریانی بخشی از ماجرا را به «آمارهای نادرست تولید» نسبت می‌دهد. او می‌گوید وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته میزان تولید برنج را ۲.۷ میلیون تن اعلام کرد؛ در حالی‌که رقم واقعی بسیار کمتر بود و همین اشتباه باعث شد کسری بازار به‌درستی برآورد نشود و واردات برنج سفید، به‌ویژه از پاکستان، با مانع‌تراشی روبه‌رو شود.
نتیجه چه شد؟ بازار ملتهب و جولان دلالان و سودجویانی که حتی در دوره اوج بحران، حاضر به عرضه برنج‌های احتکارشده خود نبودند.
مختاریانی اما در برابر شایعات درباره احتکار برنج موضع‌گیری کرد و گفت: «اگر کسی برنج را در انبارها نگه داشته باشد، با ورود محصول جدید و ریزش قیمت‌ها، قطعا ضرر خواهد کرد. بنابراین ادعای احتکار گسترده واقعیت ندارد.»
آیا کشاورزان سود بردند؟
یک پرسش مهم این است: آیا این قیمت‌های بالا سودی به جیب کشاورزان رساند؟ رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران پاسخ می‌دهد: «کشاورزان بخشی از محصول خود را اول فصل می‌فروشند و بخشی را نگه می‌دارند تا در ماه‌های بعد با قیمت بهتر عرضه کنند. بنابراین اینکه گفته می‌شود کشاورز سودی نبرده، درست نیست.»
آینده بازار: آرامش یا طوفان؟
بازار برنج در حالی نفس تازه می‌کند که تجربه سال گذشته نشان داده کوچک‌ترین اشتباه در سیاست‌گذاری می‌تواند دوباره شعله‌های گرانی را برافروزد. به‌ویژه اگر واردات به‌موقع انجام نشود یا تولید داخلی کمتر از پیش‌بینی‌ها باشد.
مختاریانی بر لزوم «تعیین دقیق سرانه مصرف» و اتکا به آمار واقعی تأکید دارد و می‌گوید: «سرانه مصرف رسمی برنج ۳۶ کیلوگرم به ازای هر نفر است، اما برخی آمار غیررسمی آن را کمتر عنوان می‌کنند. تا وقتی این داده‌ها دقیق نشوند، تنظیم بازار عملاً ممکن نیست.»
بازار برنج ایران اکنون در یک پیچ حساس قرار دارد. اگر وعده‌ها درست باشد و محصول تازه نفس بازار را تازه کند، می‌توان امیدوار بود مصرف‌کنندگان بالاخره طعم برنج با قیمت منطقی‌تر را بچشند. اما اگر اشتباهات سال‌های قبل تکرار شود، نباید از بازگشت دوباره تب گرانی غافلگیر شد.
