فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط اروپا
به گزارش وفاق ملی، سه کشور اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان با انتشار بیانیه‌ای، روند اجرای مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران را فعال کردند. در این بیانیه از ایران خواسته شده است پس از آغاز این روند، از هرگونه اقدام تنش‌زا خودداری کند.
واکنش آمریکا پس از اعلام بازگشت تحریم‌ها
تنها دقایقی پس از این اقدام، وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، ایران را به پذیرش مذاکرات مستقیم فراخواند. او مدعی شد این مذاکرات باید با «حسن نیت و بدون تأخیر» انجام شود، در حالی که واشنگتن خود با خروج از برجام و نقض تعهدات، زمینه‌ساز شرایط فعلی بوده است.
تعارض با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت
فعال‌سازی مکانیسم ماشه در حالی انجام شده که کارشناسان حقوقی و سیاسی آن را مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ می‌دانند. بند ۱۱ این قطعنامه تأکید می‌کند شورای امنیت باید دیدگاه‌های اعضای ذی‌ربط را مدنظر قرار دهد. با وجود مخالفت ایران، روسیه و چین، پیش‌نویس قطعنامه از سوی رئیس شورا به رأی گذاشته شد.
تأکید ایران، روسیه و چین بر بی‌اعتباری اقدام اروپا
در نامه مشترک وزرای خارجه ایران، روسیه و چین مورخ ۲۸ اوت ۲۰۲۵، تصریح شده شورای امنیت نمی‌تواند بر اساس ابلاغیه معیوب سه کشور اروپایی اقدامی انجام دهد. همچنین با توجه به نقض تعهدات برجامی توسط اروپا و آمریکا، این کشورها صلاحیتی برای استناد به «نقض اساسی» ندارند.
واکنش روسیه به اقدام غرب
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، نیز با تأکید بر بی‌اعتباری اقدام اروپا گفت: «اگر خودتان قوانین را نقض کنید، حق استفاده از سازوکارهای توافق را ندارید». او یادآور شد که اروپا پس از پایان محدودیت‌های برجامی در اکتبر ۲۰۲۳، به‌طور یکجانبه تحریم‌های مشابهی علیه تهران اعمال کرده است.
نتیجه‌گیری حقوقی
بر این اساس، پیش‌نویس قطعنامه ارائه‌شده در ۱۹ سپتامبر الزامات قطعنامه ۲۲۳۱ را برآورده نکرده و نمی‌تواند مبنای احیای تحریم‌های خاتمه‌یافته باشد. ایران و متحدانش این اقدام را نمونه‌ای دیگر از فریبکاری و نقض تعهدات بین‌المللی توسط آمریکا و اروپا توصیف کرده‌اند.
