به گزارش وفاق ملی، خورشید خوزستان هنوز کامل بالا نیامده که بوی دود، خیابان‌های هویزه و رفیع را پر می‌کند. نسیم صبحگاهی به‌جای طراوت، پرده‌ای از دود سفید بر خانه‌ها می‌کشد. در کوچه‌های خاکی، پیرمردها و کودکان ماسک و دستمال به دهان دارند و مادران اسپری‌های تنفسی را دم دست نگه می‌دارند. هورالعظیم، که روزگاری نماد زندگی و زیست بومی پرآب بود، حالا به کانون آتش و دود بدل شده است.
زندگی در سایه دود
در شهرهای مرزی همچون هویزه و دشت آزادگان، دود آتش‌سوزی‌های بخش عراقی هورالعظیم، روز و شب مردم را تحت تأثیر قرار داده است. حتی اهواز با جمعیتی میلیونی، هفته‌های اخیر نفس کشیدن را دشوارتر از همیشه تجربه کرده است.
- حاج عباس ۶۸ ساله از رفیع می‌گوید: «دود وارد خانه می‌شود. حتی یک تنفس عادی هم ممکن نیست.»
- صادق، پدر یک کودک بیمار، با نگرانی می‌افزاید: «پسرم مشکل تنفسی دارد. هر بار دود می‌آید، استرس می‌گیریم.»
مسئول مرکز جامع سلامت هویزه از افزایش مراجعان تنفسی خبر می‌دهد: «کودکان، سالمندان و بیماران قلبی بیش از همه آسیب می‌بینند. داروها و اسپری‌ها دیگر کافی نیست.»
معیشت در خطر
در سوسنگرد، ماهیگیران از تعطیلی کارشان می‌گویند. حاچم، ماهیگیر ۴۲ ساله می‌گوید: «نزدیک به هفت ماه است درگیر دودیم. هور نان ما بود، حالا تورهایمان خالی برمی‌گردد.»
ابوصالح ۶۵ ساله نیز اسپری‌اش را نشان می‌دهد: «هر دو روز یک بار مجبورم یکی بخرم. دود زندگی ما را گرفته است.»
تالاب در التهاب
بخش بزرگی از هورالعظیم در خاک عراق قرار دارد و خشکسالی‌های پیاپی این بخش را به کانون آتش‌سوزی بدل کرده است. از اسفندماه گذشته تاکنون شعله‌ها خاموش نشده و دود مرز نمی‌شناسد. مردم از مسئولیت اجتماعی شرکت‌های بزرگ می‌گویند: «حداقل متخصصان ریه به منطقه بیاورند. مردم بی‌پناه مانده‌اند.»
وعده‌های تازه دولت
استاندار خوزستان، سید محمدرضا موالی‌زاده، پس از جلسه هیئت دولت خبرهای امیدوارکننده‌ای داد:
- تشکیل کارگروه ویژه برای پیگیری بحران هور
- استقرار هواپیمای ایلوشن آب‌پاش در منطقه
- رایزنی وزارت خارجه برای همکاری مشترک با عراق
به باور کارشناسان، مطرح شدن مسئله هورالعظیم در سطح ملی می‌تواند نقطه عطفی در مدیریت بحران باشد.
هورالعظیم فقط یک تالاب نیست؛ شاهرگ زندگی مردم خوزستان است. ماهیگیری، دامداری، گردشگری و حتی خاطرات جمعی اهالی با هور گره خورده است. دود نفس‌گیر امروز، نشانه‌ای از فرسایش زیست‌بوم و اقتصاد محلی است.
کارشناسان هشدار می‌دهند: زمان برای نجات تالاب اندک است. اگر خشکسالی و آتش‌سوزی ادامه یابد، هم سلامت مردم و هم حیات هور به خطر خواهد افتاد. با این حال، وعده‌های تازه دولت و پیگیری‌های ملی، کورسوی امیدی در دل مردم ایجاد کرده است.
شاید روزی نه‌چندان دور، به‌جای سرفه‌های ممتد کودکان، دوباره صدای پرندگان تالاب در هویزه و سوسنگرد شنیده شود و نسیم جنوب بوی نی و ماهی بیاورد، نه خاکستر و دود.
