فردین آقابزرگی کارشناس اقتصادی در گفتگو با وفاق ملی، درباره افزایش مجدد قیمت ارز گفت: مؤلفهها و متغیرهای غیراقتصادی معمولاً اثرات کوتاهمدت ولی توأم با شوک چه منفی چه مثبت را به همراه دارد. زمانی که اعلام شد مذاکره انجام خواهد شد بهیکباره ۲۰ هزار تومان دلار پایین آمد.
در حال حاضر هم با بهتعویقافتادن دور چهارم مذاکرات دوباره بازار نگران میشود و به سمت ۹۰ هزار تومان میل پیدا میکند. عوامل اصلی که قدرت برابری پول ملی یا بهزعم ما نرخ دلار و سایر ارزها را تعیین میکند آن متغیرها رکن اصلیاند؛ نرخ رشد اقتصادی، حجم نقدینگی، رشد حجم نقدینگی، تورم و سایر متغیرهای اقتصادی. گرهزدن کل این عوامل به اینکه آقای ترامپ چه صحبتی کرد و مذاکرات در چه سطحی برگزار میشود شوک موقتی برای بازار بشمار میآید.
او ادامه داد: تا زمانی که در سطح کلان کشور حکمرانی در عرصه اقتصاد تغییر نکند، دولت کوچک نشود، هزینههای دولت انضباط مالی نداشته باشد، نمیتوانیم انتظاری داشته باشیم اتفاق خاصی در بازار اقتصاد بیفتد. فلذا این شوکدرمانی و یا خبر درمانی یک مُسکن موقت برای بازار ارز و طلا است؛ لذا در شرایطی که ۱۱ هزار همت نقدینگی داریم و پولهای بدون پشتوانه در اقتصاد کشور چاپ میشود چگونه انتظار داریم با دو مذاکره و با خنثیکردن نیروگاههای هستهای و امثالهم، نرخ دلار در فضای خوبی قرار بگیرد.
بهخصوص در شرایط بیانضباطی مالی که هرازگاهی توسط دولت و قوه قضاییه فسادهای اداری و اقتصادی مطرح میشود. هر چقدر داراییهای بلوکهشدههای ما از خارج به داخل کشور بیاید باید بیشتر نگران شویم. به دلیل اینکه بخشی از این پول ممکن است پرت برود یا در راههای غیرمتعارف خرج شود. این کارشناس اضافه کرد: دولت بیش از ۱۰ سال است با نظام ارز پاشی تا حدودی بازار را کنترل کرده و یا ارز دولتی را در سطحی نگه میداشت تا کمترین تغییرات را داشته باشیم. ارز ۲۸۵۰۰ تومانی در کمتر از یک سال ۶۸ هزار تومان شده است. شتاب و پلکان رشد نرخ ارز را در سطح بسیار قابلتوجهی داشتیم که شاهد برکناری وزیر اقتصاد را شاهد بودیم.
آقابزرگی تصریح کرد: یکی از مهمترین کارهایی که در کوتاهمدت هم امکانپذیر نیست؛ ولی دولت باید انجام بدهد، در راستای اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی باید خود را کوچک کند. ۳۴۰۰ همت بودجه شرکتهای دولتی بوده که امسال بالغ بر ۴۵۰۰ همت تبدیل شده است که بیشتر با حاشیه نیم درصد سود میدهند. پایینترین نرخ بهرهوری دست دولت است. تمام بنگاههای سودآور و اقتصادی راهبُردی مثل آب، برق، انرژی و پالایشگاههای مهم دست دولت است. تا زمانی که دولت بر مسند کار باشد و تصدیگری کند خیال باطل است که بتوانیم برای ثبات بودن اقتصاد کاری کنیم.
فکر کنیم با یک جابهجایی کوچک یا یک تصمیم و بخشنامه و ارزپاشی بازار ارز را میتوان کنترل کرد. او در پایان خاطرنشان کرد: ابتدای سال بازار ملتهب بود و فروردینماه دلار تا ۱۰۵ هزار تومان هم آمد. اگر نرخ تورمی که متأسفانه برای سال جاری با همین وضعیت فعلی بالغ بر ۵۰ درصد پیشبینی میشود نتوانیم اقدامی برای کنترل تورم کنیم حتماً شاهد ارز ۱۲۰ هزار تومان که پایینترین نرخ است باید انتظار داشته باشیم. حتی میتوان بیش از ۱۵۰ هزار تومان، با فرض ثابتبودن شرایط حال حاضر، تداوم ناترازیها و بیانضباطیها و ادامه تصدیگری دولت را هم داشته باشیم و به بشخصه دلار ۱۵۰ هزار تومان را دورازذهن نمیبینم.