به گزارش وفاق ملی، هفته‌های پیش رو می‌تواند در سرنوشت تلاش‌های اروپا برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران تعیین‌کننده باشد. در ۲۸ اوت (۶ شهریور)، سه کشور اروپایی عضو برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان (E۳) اعلام کردند که سازوکار «اسنپ‌بک» یا بازگشت خودکار تحریم‌ها تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را فعال خواهند کرد. این اقدام، روند ۳۰ روزه‌ای را آغاز می‌کند که ممکن است به بازگرداندن کامل تحریم‌های لغوشده سازمان ملل علیه ایران منجر شود.
اعلام رسمی اروپا با حمایت فوری آمریکا همراه شد و وزیر امور خارجه ایالات متحده، مارکو روبیو، بر آمادگی واشنگتن برای «تعامل مستقیم و یافتن راه‌حل مسالمت‌آمیز» تأکید کرد. این هماهنگی نشان‌دهنده تلاش اروپا برای نزدیک شدن به آمریکا، جلوگیری از بهره‌برداری ایران از شکاف‌های فراآتلانتیک و کاهش خطر ورود به چرخه‌ای تازه از درگیری‌هاست.
قطعنامه ۲۲۳۱، به هر عضو اجازه می‌دهد ایران را به نقض جدی تعهدات متهم کند و شمارش معکوس ۳۰ روزه آغاز شود؛ مگر آنکه شورای امنیت با قطعنامه تازه‌ای برای ادامه تعلیق تحریم‌ها موافقت کند. این سازوکار در عمل امکان وتوی روسیه یا چین را دور می‌زند. با این حال، اثرات نمادین اجرای اسنپ‌بک شاید بسیار پررنگ‌تر از نتایج مادی آن باشد؛ چرا که خلأهای ساختاری در اجرای تحریم‌ها، به‌ویژه از سوی آمریکا، همچنان پابرجاست.
بر اساس این روند، شش قطعنامه پیشین شورای امنیت (۲۰۰۶-۲۰۱۰) احیا خواهد شد که شامل بازگشت تحریم تسلیحاتی، محدودیت‌های موشکی و تحریم‌های مالی است. با این وجود، تجربه گذشته نشان می‌دهد آمریکا و اروپا در اجرای عملی تحریم‌ها محدودیت دارند؛ صادرات نفت ایران به چین در ژوئن ۲۰۲۵ به رکورد یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسید و حتی واردات انرژی ایران به عراق تقریبا بدون مانع ادامه یافته است.
اروپا مهلت سپتامبر را به‌عنوان «پنجره طلایی» برای مذاکره و حل دیپلماتیک پیش از فعال شدن کامل اسنپ‌بک در ۱۸ اکتبر می‌داند. این فرصت محدود به دلیل ریاست کره جنوبی بر شورای امنیت ایجاد شده است و پس از آن، ریاست روسیه کار را پیچیده‌تر می‌کند. گزارش‌ها حاکی از آن است که تروئیکا پیشنهاد تمدید شش ماهه مهلت اسنپ‌بک را به شرط بازگشت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ارائه توضیحات درباره ذخایر اورانیوم مطرح کرده، اما تهران این پیشنهاد را رد کرده است.
مقام‌های ایرانی مشروعیت اقدام اروپا را رد کرده و آن را فاقد اعتبار حقوقی علیه ایران دانسته‌اند. ابراهیم عزیزی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، آن را بی‌اعتبار دانست و علیرضا سلیمی هشدار داد که ایران ممکن است حتی از پیمان NPT خارج شود. عباس عراقچی نیز آن را معادل «تهاجم نظامی» عنوان کرد.
به‌نظر کارشناسان، کارایی اسنپ‌بک بیشتر به توانایی اروپا و واشنگتن در اجرای واقعی آن وابسته است تا به فعال‌سازی حقوقی صرف. ایران، با اتکا به صادرات نفت به چین، کانال‌های مالی موازی و تجارت تهاتری منطقه‌ای، محدودیت‌های غرب را خنثی کرده و نشان داده است که تاب‌آوری قابل توجهی در برابر تحریم‌ها دارد.
در نهایت، فعال شدن رسمی اسنپ‌بک محاسبه بازیگران را از «امکان» به «اقدام» تغییر داده است. اروپا در دوراهی دیپلماتیک و اجرایی قرار دارد: یا اجرای تحریم‌ها با خطر تحریک ایران و خروج احتمالی از NPT، یا تلاش برای راهکار مرحله‌ای و تدریجی دیپلماتیک. موفقیت اروپا نه فقط به فعال‌سازی اسنپ‌بک، بلکه به اجرای واقعی و مدیریت پیچیدگی‌های ژئوپلیتیک وابسته است و تعیین می‌کند که آیا تحریم‌ها می‌توانند ایران را محدود کنند یا صرفاً نمادین باقی بمانند.
