خبرگزاری فرانسه به نقل از فرستاده آمریکا به سوریه: «جنگ میان ایران و اسرائیل، راه را برای مسیر جدیدی در خاورمیانه هموار میکند.»
این خبر پیش از آن منتشر شد که آمریکا اعلام کند در پی صدور دستور برای لغو تحریمها علیه سوریه است.
در تمام این مدت مذاکرات وسیعی بین دمشق و تل آویو در جریان بود و الجولانی بارها به صراحت گفته بود با اسرائیل مشکلی ندارد و اسرائیل از سوریه خواسته بود هر گونه توافق با سوریه باید شامل به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی های جولان باشد.
سوریه و لبنان از جمله پیشنهادات جدید آمریکا برای عادی سازی روابط برای اسراییل بودند در حالی که ترامپ با ناامیدی اعلام کرده بود که انتظار داشته ایران بعد از جنگ با اسرائیل به پیمان ابراهیم بپیوندد.
سوریه اما این میان نزدیکترین راه را برای پیوستن به صلح ابراهیم دارد؛ اگر سوریه به پیمان ابراهیم بپیوندد، پیامدهای قابلتوجهی برای اسرائیل، سوریه و ایران خواهد داشت. اگر سوریه به این پیمان بپیوندد، برای خودش و اسراییل مزایای زیادی دارد.
مزایای پیوستن سوریه به پیمان ابراهیم برای اسرائیل:
۱. امنیت مرزهای شمالی:
– اسرائیل با عادیسازی روابط با سوریه میتواند از تهدیدات امنیتی در مرزهای شمالی خود بکاهد، بهویژه در مناطق مورد مناقشه مانند بلندیهای جولان.
– کاهش احتمال درگیریهای نظامی با گروههای تحت حمایت ایران در سوریه، مانند حزبالله لبنان.
۲. همکاریهای امنیتی و اطلاعاتی:
– اسرائیل ممکن است به همکاری با سوریه در مبارزه با تروریسم و افراطگرایی روی آورد، که این امر میتواند نفوذ ایران در منطقه را تضعیف کند.
– دسترسی به اطلاعات امنیتی سوریه در مورد فعالیتهای گروههای مقاومت.
۳. گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی:
– اسرائیل میتواند از طریق سوریه به بازارهای جدید در خاورمیانه و حتی آسیای مرکزی دسترسی پیدا کند.
– تقویت جایگاه دیپلماتیک اسرائیل در جهان عرب و کاهش انزوای منطقهای.
۴. کاهش وابستگی به ترکیه:
– در صورت بهبود روابط با سوریه، اسرائیل میتواند مسیرهای تجاری و انرژی جدیدی را توسعه دهد و وابستگی خود به ترکیه را کاهش دهد.
مزایای پیوستن سوریه به پیمان ابراهیم برای خود سوریه:
۱. خروج از انزوای بینالمللی:
– سوریه پس از سالها جنگ و تحریم میتواند با عادیسازی روابط با اسرائیل و غرب، تحریمها را کاهش دهد و به کمکهای بینالمللی دست یابد.
۲. بازسازی اقتصادی:
– جذب سرمایهگذاریهای خارجی، بهویژه از کشورهای عربی و غربی، برای بازسازی زیرساختهای تخریبشده در جنگ.
– امکان همکاری با شرکتهای اسرائیلی در بخشهای فناوری، انرژی و کشاورزی.
۳. ثبات داخلی:
– کاهش تنشهای نظامی با اسرائیل و تمرکز بر بازسازی داخلی .
مضرات پیوستن سوریه به پیمان ابراهیم برای ایران:
۱. تضعیف محور مقاومت:
– سوریه یکی از اعضای کلیدی محور مقاومت (شامل ایران، حزبالله و گروههای فلسطینی) است. عادیسازی روابط با اسرائیل میتواند این محور را تضعیف کند.
۲. کاهش نفوذ ایران در سوریه:
– ایران سالهاست که از طریق حمایت از دولت بشار اسد و گروههای شیعه در سوریه نفوذ دارد. اگر سوریه به سمت اسرائیل گرایش پیدا کند، ایران ممکن است بخشی از این نفوذ را از دست بدهد.
۳. تهدید امنیتی برای ایران:
ـ همکاری امنیتی سوریه و اسرائیل میتواند اطلاعاتی درباره فعالیتهای ایران و متحدانش در اختیار اسرائیل قرار دهد.
– اسرائیل ممکن است از سوریه به عنوان پایگاهی برای نظارت بر ایران استفاده کند.
۴. انزوای بیشتر ایران در منطقه:
– گسترش پیمان ابراهیم به سوریه میتواند باعث شود کشورهای دیگر عربی نیز تمایل بیشتری به عادیسازی با اسرائیل نشان دهند، که این امر ایران را در منطقه منزویتر میکند.
پیمان ابراهیم برای اسرائیل افزایش امنیت، گسترش نفوذ اقتصادی و کاهش تهدیدات مرزی را به همراه دارد، برای سوریه خروج از تحریمها، جذب سرمایهگذاری و ثبات داخلی.
اما برای ایران تضعیف محور مقاومت، کاهش نفوذ در سوریه و افزایش فشارهای منطقهای همراه است. با این حال، دو منبع آگاه به جروزالم پست گزارش دادند که چالش قابل توجهی در مذاکرات بین اسرائیل و سوریه پدیدار شده است.
در صورتی که این توافق حاصل شود، میتواند تحولات ژئوپلیتیک مهمی در خاورمیانه ایجاد کند و موازنه قدرت را به نفع اسرائیل و متحدان غربی آن تغییر دهد.