به گزارش وفاق ملی، سایتهای خرید و فروش کالاهای دستدوم این روزها به محل جولان سارقان و کلاهبرداران تبدیل شدهاند؛ افرادی که با سرقت اموال از جمله لوازم منزل، خودرو و تلفن همراه، سپس عرضه آنها در این پلتفرمها، بازار غیرقانونی خود را گسترش میدهند. این افراد معمولا کالاهای مسروقه را با قیمتی کمتر از ارزش واقعی در این سایتها به فروش میرسانند و گاهی با دریافت بیعانه از خریداران، دیگر پاسخگو نبوده و با قطع ارتباط، فرار میکنند. نمونهای از این رفتارها مربوط به یک سارق جوان است که با زورگیری تلفن همراه شهروندان را به دست میآورد و سپس آن را در سایت دیوار با قیمت پایین عرضه میکرد.
برخی سارقان برای مخفی کردن مسیر پولهای بهدستآمده، آنها را صرف خرید کالاهای گرانقیمت میکنند و دوباره از طریق سایتهایی مانند دیوار و شیپور، این اقلام را به فروش میرسانند تا ردپایی از درآمدهای غیرقانونی خود باقی نگذارند و مشکلاتی برای فروشندگان حقیقی ایجاد کنند.
فریب ظاهر زیبا را نخورید
هر چند سایتهای دیوار و شیپور در شهرهای بزرگ به عنوان راهکاری سریع و آسان برای خرید و فروش کالاها شناخته میشوند و امکان ارتباط بیواسطه بین خریدار و فروشنده را فراهم میکنند، اما وجود موارد متعددی از کلاهبرداری در این فضا باعث شده تا کاربران نیازمند هوشیاری و دقت بیشتری باشند تا اهداف کلاهبرداران ناکام بماند.
بیشتر شیادان فضای مجازی به ویژه در سایتهای دیوار و شیپور، عکسهای شیک و جذاب از وسایل مختلف میگذارند؛ به عنوان مثال عکس با کیفیتی از یک خودرو با مشخصات کامل میگذارند و مینویسند: موتور سالم، وضعیت شاسیها سالم و پلمپ، بدنه سالم و بیخط و خش و سایر مشخصات و اما قیمت باورنکردنی؛ زیر قیمت بازار؛ همین کافی است تا تلفن را برداشته و با فروشنده تماس بگیرید.
فروشنده بیعانه میخواهد و میگوید: یک مشتری از شهرستان ماشین را میخواهد اگر شما خریدارید، بیعانه دهید تا خودرو را برای شما نگه دارم. شما هم برای اینکه ماشین را از دست ندهید بیعانه را واریز میکنید و دیگر پاسخی از سوی فروشنده دریافت نمیکنید. به همین راحتی در معرض یک کلاهبرداری قرار میگیرید.
به این «بسترها» اعتماد نکنید
البته شیادان گاهی به صورت گروهی کار میکنند؛ آنها با سیمکارتهای متعدد یا حساب بانکی اجارهای با درج آگاهی در این سایتها اقدام به کلاهبرداری میکنند. نکته مهم برای اینکه در معرض کلاهبرداری قرار نگیریم این است که پیش از دیدن و کسب اطمینان از اصالت کالا، باید از پرداخت هرگونه مبالغ با عنوان بیعانه به فروشندگان خودداری کنیم.
به قیمتهای پایین شک کنید
سرهنگ «رامین پاشایی» رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا درباره کلاهبرداری در این سایتها به پژوهشگر ایرنا میگوید: در اینگونه سایتها برخی کلاهبرداریها متوجه خریداران و برخی هم متوجه آگهیدهندگان و متقضایان است.
تقریبا به عمر ایجاد این سکو و بستر، کلاهبرداری از آن آغاز شده؛ شایعترین کلاهبرداری، درج آگهیهای دروغین است که شامل انواع آگهیها میشود؛ از اجناس منزل گرفته تا ارائه خدمات اقامتی و مسافرتی. همه این آگهیها زیرقیمت بازار و نرخ متعارف درج میشود و متاسفانه پرداخت بیعانه آفتی است که امنیت مالی هموطنان و سفارشدهندگان و مراجعهکنندگان به این پلتفرم واسط را تهدید میکند. بعد از اینکه بیعانه پرداخت میشود، طرف مقابل به عنوان فروشنده ارتباط خود را با شما قطع میکند.
او ادامه میدهد: در مواردی یک کالای اصل تبلیغ میشود اما آنچه به دست شما میرسد چیزی است که ارتباطی با آن کالای مورد نظر شما ندارد یا خیلی بیکفیت است.
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا، به فروش اقلام ممنوعه در این پلتفرم اشاره میکند: برخی آگهیها به دور از چشم مدیران این پلفترم در سایت درج میشود؛ مانند فروش مشروبات الکلی که به عناوین دیگر درج میکنند؛ تبلیغاتی که عرف نیست؛ بلافاصله آنها را اطلاع داده و حذف میشوند.

آیا فروشندگان دیوار و شیپور هم در خطرند؟
سرهنگ پاشایی به تهدیدهایی اشاره کرد که گریبان فروشندگان اینگونه سایتها را میگیرد. خریداران با سرقت وجوهات مختلف از حساب مالباختگان، اقدام به کلاهبرداری میکنند. برای اینکه ردپای پولشویی خود را کمرنگ کنند؛ به آگاهیدهنده پیام میدهند تا پولی برای آنها واریز کنند در حالی که یک پول سرقتی را به حساب فروشنده انتقال دادهاند؛ بعد آن کالای مورد نظر خود را دریافت میکنند. بعد از شکوایه قضایی، چون پول به حساب این فروشنده رفته، یک پرونده قضائی تشکیل میشود.
او به فروشندگان سایتهای دیوار و شیپور توصیه میکند: در هنگام واگذاری اجناس بهویژه اقلام با قیمت بالا مانند صوتی و تصویری و حتی طلا، حتما هویت فردی که برای آنها پول واریز میکنند را با رسیدی که پرداخت انجام میشود، شماره ملی و شماره حساب چک کنند تا مطابقت داشته باشد و بعد کالا را ارسال کنند؛ این در حالی است افرادی که قصد سرقت و کلاهبرداری دارند، تمایلی به مراجعه حضوری نداشته و میخواهند با پیک اجناس را ارسال کنند.
بیعانه ندهید، پولتان از دست میرود
رئیس مرکز امداد و فوریتهای سایبری پلیس فتا، نخستین مرحله ورود به پروسه کلاهبرداری در این گونه سایتها را پرداخت بیعانه بیان میکند و میگوید: خریداران باید حتما کالا را رویت کنند یا چنانچه قصد دارند کالا به دست آنها غیرحضوری ارسال شود، از سرویسهای مجازی که سایت دیوار در نظر گرفته است، استفاده کنند.
«بهتازگی یک نوع تائیدیه مبنی بر تائید هویت آگهیدهنده در این سایت طراحی شده است. تا زمانی که بیعانه پرداخت نکنید، فرایند کلاهبرداری اتفاق نیفتاده؛ از سوی دیگر مسئولان سایتها نیز با توجه به سامانههایی که در اختیارشان قرار میگیرد باید نهایت تلاش خود را برای افزایش امنیت اپلیکیشیون با توجه به استقبال عمومی هموطنان انجام دهند.»
هشدار همیشه آگاهی میآورد و این آگاهی به کسب دانش منجر شده و میزان آسیبها را کاهش میدهد؛ باید به دنیای مجازی و فناوری نفوذ کرد اما با چراغ روشن تا به بیراهه نروی و در پرتگاه سقوط نکنی؛ همه امکانات و فناوریها موثر و کارآمدند به شرط داشتن آگاهی در سایه کسب دانش.