تحلیل بلند رسانه‌ای درباره توسعه شبکه فیبر نوری در ایران و چالش‌های مجوز حفاری:
به گزارش وفاق ملی، توسعه شبکه فیبر نوری به‌عنوان زیرساخت حیاتی و راهبردی ارتباطات در عصر دیجیتال، یکی از اولویت‌های اصلی دولت‌ها در جهان به شمار می‌رود. در ایران نیز با افزایش چشمگیر مصرف اینترنت، نیاز به پهنای باند بالا و خدمات ارتباطی پایدار، توسعه شبکه فیبر نوری با سرعت و کیفیت مناسب به دغدغه‌ای ملی تبدیل شده است. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، مسئول سیاست‌گذاری و نظارت بر این حوزه، اخیراً اعلام کرده که توسعه شبکه فیبر نوری در کشور متوقف نشده و پروژه‌ها همچنان در حال اجرا هستند. اما واقعیت میدان این است که پیشرفت این پروژه‌ها در برخی مناطق، به‌ویژه کلان‌شهرها، با کندی مواجه شده و این موضوع باعث نگرانی کارشناسان و کاربران شده است.
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی توسعه فیبر نوری، فرآیند پیچیده و زمان‌بر اخذ مجوز حفاری از شهرداری‌ها است. به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، شیراز و مشهد که زیرساخت‌های شهری به شدت متراکم و پیچیده است، انجام حفاری برای نصب فیبر نوری نیازمند طی مراحل متعددی از اخذ مجوز، هماهنگی با سازمان‌های مرتبط، و مدیریت ترافیک شهری است. این فرآیند طولانی و دست‌وپاگیر، نه تنها هزینه‌ها را افزایش می‌دهد بلکه موجب تأخیرهای قابل توجه در تکمیل پروژه‌ها می‌شود.
از دیدگاه فنی و اقتصادی، کندی در توسعه فیبر نوری می‌تواند به مشکلات جدی در کیفیت خدمات اینترنتی و دسترسی عادلانه به اینترنت پرسرعت بینجامد. فیبر نوری به دلیل پهنای باند بالا، سرعت انتقال داده‌ها و پایداری بیشتر نسبت به فناوری‌های قدیمی‌تر، بستر مناسبی برای توسعه اقتصاد دیجیتال، آموزش آنلاین، خدمات درمانی از راه دور و کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات است. تأخیر در توسعه این زیرساخت به معنی از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی، نابرابری در دسترسی به اینترنت و حتی ضعف در مقابله با تحولات جهانی در حوزه فناوری خواهد بود.
در این میان، رگولاتوری کشور تلاش‌هایی را برای تسهیل فرآیندها آغاز کرده است؛ از جمله ایجاد پنجره واحد برای صدور مجوزها، برگزاری جلسات هماهنگی با شهرداری‌ها و استفاده از فناوری‌های نوین برای نظارت و مدیریت پروژه‌ها. اما هنوز راه طولانی برای تحقق توسعه کامل و روان فیبر نوری وجود دارد. علاوه بر موانع اداری، باید به مشکلات فنی مانند محدودیت نیروی متخصص، تامین تجهیزات با کیفیت و سرمایه‌گذاری کافی نیز توجه شود.
از منظر سیاست‌گذاری کلان، تجربه کشورهای پیشرفته نشان می‌دهد که موفقیت در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی نیازمند تعامل نزدیک بین نهادهای دولتی، بخش خصوصی، شهرداری‌ها و مردم است. همچنین توجه به رضایت و رفاه شهروندان هنگام اجرای پروژه‌های حفاری، حفظ امنیت و زیبایی محیط شهری، و جلوگیری از آسیب به سایر زیرساخت‌ها از عوامل کلیدی در تسریع این روند است.
در نهایت، بدون رفع این چالش‌ها و تسریع در فرآیند صدور مجوزها، ایران نمی‌تواند به اهداف خود در زمینه دولت الکترونیک، اقتصاد دیجیتال و بخش خصوصی دست یابد. بنابراین، هم افزایی میان نهادهای مسئول و شفافیت بیشتر در روندهای اداری و فنی، ضرورت فوری و غیرقابل چشم‌پوشی برای ارتقای شبکه ارتباطی کشور است.
