به گزارش وفاق ملی، بررسیهای میدانی و آمارهای رسمی نشان میدهد که با حقوق پایه کارگری در سال ۱۴۰۴ نمیتوان در تهران «زندگی» کرد؛ تنها میتوان «زنده ماند». طبق مصوبه شورای عالی کار، حداقل حقوق رسمی کارگران ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است و با احتساب همه مزایا، دریافتی اغلب کارگران بهزحمت به ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان میرسد. در حالی که برآوردهای مراکز رفاه اجتماعی نشان میدهد هزینه معیشت خانوار در پایتخت دستکم دو برابر این رقم است.
فاصله فزاینده میان درآمد و هزینه زندگی در تهران
محاسبات غیررسمی نهادهای اجتماعی نشان میدهد هزینه تأمین حداقلهای معیشت برای یک خانواده سهنفره در تهران بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان است. این فاصله بزرگ، باعث شده شغل و دستمزد دیگر معادل «امنیت اقتصادی» نباشد و بسیاری از کارگران حتی با اضافهکاری هم از پس مخارج زندگی برنیایند.
روایت پرستاران و کارگران از خط فقر شهری
مریم، پرستار شیفت شب یک کلینیک خصوصی، میگوید: «حقوقم سیزده میلیون تومنه، با اضافهکاری شاید به پانزده برسه، اما کرایه خونهم بیست میلیونه.» علی، جوان ۲۸ سالهای که صبحها موتورسوار اسنپ است و شبها در سوپرمارکت کار میکند، میگوید: «دوازده ساعت کار میکنم، ۱۸ میلیون درمیارم، ولی فقط اجاره و قسط موتور و خوراکم ۲۵ میلیون میشه.»
تورم شدید در مواد غذایی و حذف گوشت از سفرهها
قیمت مواد غذایی در تهران بهشدت افزایش یافته است. مرغ منجمد به کیلویی ۱۱۵ هزار تومان، ران مرغ ۱۰۹ هزار و سینه بدون استخوان ۲۴۹ هزار تومان رسیده است. برنج ایرانی ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارد و گوشت قرمز عملاً از سفره بسیاری از خانوادهها حذف شده است. حتی حبوبات نیز گران شدهاند؛ عدس ۱۶۰ هزار، لپه ۱۸۰ هزار و لوبیا چیتی ۳۰۰ هزار تومان.
خانوادهها در تأمین تغذیه سالم ناتوان شدهاند
زهرا، مادر دو فرزند، میگوید: «شوهرم کارگر موقته، منم خیاطی میکنم. دکتر گفت بچهام کمخونی داره، ولی گوشت کیلویی ۴۵۰ تومنه و نمیتونم بخرم. حالا حتی حبوبات هم کیلویی سیصد تومنه.» طبق بررسیها، هزینه سبد خوراکی استاندارد برای هر نفر بیش از ۶.۵ میلیون تومان است و یک خانواده سهنفره حداقل ۲۰ میلیون تومان برای تغذیه سالم نیاز دارد.
مسکن؛ بزرگترین بار مالی بر دوش کارگران
مسکن در تهران به چالش اصلی معیشت تبدیل شده است. در محلههای متوسط مثل نازیآباد یا جیحون، اجاره یک آپارتمان ۶۰ متری با ودیعه ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان، حدود ۱۳ تا ۱۴ میلیون است. در مناطق مرکزی مثل ولیعصر یا انقلاب، خانهای با ۱۵۰ میلیون ودیعه، حدود ۲۰ میلیون اجاره دارد. این یعنی بیش از ۷۰ درصد درآمد کارگران صرف اجاره میشود؛ در حالی که در اقتصاد سالم این نسبت نباید از ۳۰ درصد عبور کند.
شاخص توان خرید کارگران زیر خط هشدار
بر اساس شاخص توان خرید، دهکهای پایین در تهران بیش از درآمد خود هزینه میکنند و برای گذران زندگی ناچار به قرض و بدهی هستند. این وضعیت باعث میشود هر افزایش قیمت یا هزینه پیشبینینشده، تعادل زندگی کارگران را برهم بزند.
افزایش دستمزدها از تورم عقب مانده است
در پاسخ به انتقادات، معمولاً از افزایش ۴۵ درصدی حقوق سخن گفته میشود. اما طبق آمار رسمی، بسیاری از اقلام ضروری در یک سال گذشته بیش از ۷۰ درصد گران شدهاند. این اختلاف باعث شده حتی دو شیفت کار نیز پاسخگوی هزینههای زندگی در تهران نباشد.