به گزارش وفاق ملی، سفر اخیر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران به مینسک و دیدار با الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس، نشانه‌ای روشن از سیاست خارجی دولت چهاردهم برای تقویت روابط با کشورهای مستقل و مقابله با فشارهای غرب بود. این سفر که با امضای ۱۲ سند همکاری در حوزه‌های مختلف همراه شد، پیام روشنی برای تحکیم پیوندهای تهران و مینسک در شرایطی است که هر دو کشور تجربه مشابهی از فشار تحریم‌ها و یکجانبه‌گرایی قدرت‌های غربی دارند.
علی‌اصغر باقرزاده، رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و بلاروس، در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا تصریح کرد: «وجه تشابه ایران و بلاروس در تجربه تحریم‌های ظالمانه، زمینه‌ساز نزدیکی و همگرایی دو کشور شده است. سفر اخیر رئیس‌جمهور به بلاروس می‌تواند نقطه عطفی در تقویت روابط سیاسی، اقتصادی و راهبردی دو کشور باشد.»
مقابله مشترک با تحریم‌ها و نظم نوین جهانی
به گفته این نماینده مجلس، ایران و بلاروس به‌عنوان کشورهایی با رویکرد مستقل در نظام بین‌الملل، در برابر فشارها و تحریم‌های یکجانبه قرار گرفته‌اند. از این منظر، همکاری‌های تهران و مینسک نه فقط جنبه اقتصادی، بلکه بُعدی سیاسی و راهبردی دارد؛ تلاشی برای شکل‌دهی به «نظم نوین جهانی» که در آن کشورهای مستقل از وابستگی به غرب فاصله بگیرند.
باقرزاده تأکید می‌کند که همگرایی ایران با کشورهایی مانند بلاروس، کوبا، ونزوئلا، روسیه و چین می‌تواند محور مقاومت در برابر تحریم‌ها را تقویت کرده و فرصت‌های جدیدی در حوزه تجارت، انرژی و فناوری ایجاد کند.
ظرفیت‌های اقتصادی و صنعتی مشترک
یکی از محورهای کلیدی این سفر، بهره‌گیری از ظرفیت‌های صنعتی و کشاورزی بلاروس بود. این کشور به‌ویژه در تولید ماشین‌آلات سنگین کشاورزی، صنعتی و راه‌سازی، واگن‌سازی، اتوبوس‌سازی و صنایع خودرو جزو کشورهای پیشرو به شمار می‌رود. ایران نیز با ظرفیت بالای نفت، گاز، پتروشیمی و کشاورزی می‌تواند شریک مکمل بلاروس باشد.
باقرزاده معتقد است که این همکاری‌ها نه‌تنها به بهبود شرایط اقتصادی دو کشور در دوران تحریم کمک می‌کند، بلکه می‌تواند مسیر تازه‌ای برای صادرات ایران به بازارهای اروپا، آفریقا و خلیج فارس از طریق کریدور ایران–بلاروس فراهم سازد. حذف تعرفه‌های ترانزیتی میان دو کشور نیز گامی عملی برای تسهیل این همکاری‌ها ارزیابی می‌شود.
همکاری در عرصه‌های فراتر از اقتصاد
هرچند محور اصلی سفر بر اقتصاد و تجارت متمرکز بود، اما توافقات دوجانبه در حوزه‌های علمی، فنی، نظامی، گردشگری، بهداشت و دارو، محیط زیست، مناطق آزاد و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که روابط تهران و مینسک وارد مرحله‌ای چندبعدی شده است.
به‌ویژه حمایت بلاروس از ایران در مجامع بین‌المللی – از جمله محکومیت حمله اخیر رژیم صهیونیستی به ایران – و همسویی این کشور در موضوعات کلان جهانی، بر عمق همگرایی سیاسی دو کشور افزوده است.
لزوم پیگیری توافقات و ایجاد سازوکار نظارتی
این عضو کمیسیون مجلس یادآور شد که تجربه نشان داده برخی توافقات بین‌المللی به‌دلیل نبود سازوکار نظارتی یا موانع اجرایی، به نتیجه عملی نمی‌رسند. او تأکید کرد: «برای موفقیت توافقات ایران و بلاروس باید تیم نظارتی ویژه‌ای در دولت چهاردهم تشکیل شود تا از اتلاف فرصت‌ها و نفوذ افراد سودجو جلوگیری شود.»
جمع‌بندی
سفر پزشکیان به بلاروس تنها یک سفر دیپلماتیک معمولی نبود؛ بلکه گامی در جهت تعریف یک مسیر استراتژیک جدید برای ایران در تعامل با کشورهای مستقل، تقویت جبهه مقابله با تحریم‌ها و استفاده از ظرفیت‌های صنعتی و ترانزیتی دو کشور است. به نظر می‌رسد اگر توافقات به‌طور دقیق اجرایی شود، روابط تهران–مینسک می‌تواند به الگویی برای همکاری‌های ضدتحریمی در سطح منطقه‌ای و جهانی بدل شود.
