به گزارش وفاق ملی، صربستان با انجام تمرینات نظامی مشترک با چین در ژوئیه ۲۰۲۵، بار دیگر تنشهای سیاسی با اتحادیه اروپا را تشدید کرده است. این اقدام در حالی صورت میگیرد که بلگراد از یک سو ادعای تمایل به پیوستن به اتحادیه اروپا را دارد و از سوی دیگر، با تقویت روابط با روسیه و چین، موضعی دوگانه اتخاذ میکند.
۱. تناقض در سیاست خارجی صربستان صربستان رسماً اعلام کرده که آیندهاش در اتحادیه اروپا است، اما در عمل، همکاریهای نظامی با چین و حفظ روابط نزدیک با روسیه، این ادعا را زیر سؤال میبرد.
الکساندر ووچیچ، رئیسجمهور صربستان، بارها تأکید کرده که کشورش تحت فشار غرب برای قطع ارتباط با مسکو است، اما حاضر به پیوستن به تحریمها علیه روسیه نیست.
این دوگانگی، اعتماد اتحادیه اروپا را تضعیف کرده است.
۲. همکاری نظامی با چین: چالش جدید برای اروپا تمرینات اخیر صربستان با چین، نشاندهنده گرایش بلگراد به بلوک شرق است. اگرچه صربستان ادعا میکند این همکاریها صرفاً برای افزایش قابلیتهای عملیاتی است، اما اتحادیه اروپا و آمریکا آن را تهدیدی برای ثبات منطقهای میدانند. این نگرانیها در شرایطی تشدید شده که تنشهای صربستان با کوزوو نیز ادامه دارد .
۳. بحران کوزوو و نقش روسیه صربستان همچنان کوزوو را بخشی از خاک خود میداند و با حمایت روسیه، از به رسمیت شناختن استقلال آن خودداری میکند.
اتحادیه اروپا هشدار داده که حلوفصل این مناقشه، شرط ضروری برای الحاق صربستان به اتحادیه است. اما بلگراد با استفاده از حمایت مسکو، بهعنوان اهرم فشار علیه اروپا عمل میکند.
۴. واکنش اتحادیه اروپا: تهدید به تعلیق مذاکرات الحاق اتحادیه اروپا بارها به صربستان هشدار داده که هماهنگی سیاست خارجی آن با بروکسل، شرط عضویت است.
امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه، صراحتاً گفته: “آینده صربستان در اتحادیه اروپا نهفته است، نه جای دیگر.”
اما اگر صربستان به همکاری با رقبای غرب ادامه دهد، احتمال تعلیف مذاکرات الحاق افزایش مییابد.
۵. آینده صربستان: اتحادیه اروپا یا بلوک شرق؟ صربستان در تقاطع ژئوپلیتیک قرار دارد: از یک سو، عضویت در اتحادیه اروپا مزایای اقتصادی و امنیتی دارد.
از سوی دیگر، روابط با روسیه و چین به آن امکان مانور سیاسی میدهد.
آلکساندر وولین، معاون نخستوزیر صربستان، حتی اعلام کرده که کشورش ممکن است هرگز به اتحادیه اروپا نپیوندد و در عوض به گروه بریکس بپیوندد.
این نشان میدهد که بلگراد احتمالاً مسیر مستقلی را در پیش بگیرد.
بازی خطرناک صربستان با بهرهگیری از تنشهای منطقهای و روابط با قدرتهای غیرغربی، سعی دارد امتیازات بیشتری از اتحادیه اروپا بگیرد. اما ادامه این روند ممکن است به انزوای بیشتر بلگراد در غرب بیانجامد.
اگر اتحادیه اروپا تحمل خود را از دست بدهد، احتمال دارد صربستان را به سمت هم پیمانی کامل با روسیه و چین سوق دهد، که این امر ثبات بالکان را بیشازپیش تهدید میکند.